Sau khi thả tôm giống thì việc quản lý môi trường, chăm sóc sức khỏe đàn tôm là khâu kỹ thuật tiếp nối cơ bản nhất, ảnh hưởng đến kết quả của vụ nuôi.
Thời tiết khó lường khiến vi khuẩn gây bệnh phát sinh ảnh hưởng đến tôm nuôi phát triển
Thời gian vừa qua, tình hình thời tiết diễn biết khó lường: Nắng nóng xuất hiện xen với những cơn mưa, sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn là điều kiện cho vi rút, vi khuẩn gây bệnh phát sinh cho tôm nuôi phát triển. Để hạn chế những tác động xấu do thời tiết mang lại, người nuôi tôm cần áp dụng các biện pháp để ổn định môi trường ao nuôi và tăng sức đề kháng cho tôm.
pH
pH là yếu tố dễ biến động, nhất là sau những cơn mưa lớn, sự biến động đột ngột của pH có thể làm tôm giảm sức đề kháng. Vì vậy, nên kiểm tra pH nhiều lần trong ngày để điều chỉnh kịp thời. Duy trì pH ở mức thích hợp từ 7,5 - 8,5 và dao động giữa sáng và chiều không quá 0,5 đơn vị. Nếu pH thấp, người nuôi sử dụng vôi bột liều lượng 10 - 20 kg/1.000 m3 nước ao tùy giá trị pH đo được.
Ngoài ra, để hạn chế phèn trên bờ ao rửa xuống ao khi mưa làm giảm pH và đục nước, bà con nên sử dụng vôi đá sống CaO rải đều trên bờ ao. Vôi sẽ giúp trung hòa axít, tránh giảm pH đột ngột và giúp nước ao không bị đục sau khi mưa. Những ngày trời nắng, tảo phát triển mạnh, pH tăng, ôxy giảm người nuôi cần áp dụng biện pháp thay nước, cắt tảo để giảm mật độ tảo tránh hiện tượng tảo nở hoa.
Độ kiềm
Độ kiềm là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quá trình lột xác của tôm, làm tôm chậm lớn, giảm tỷ lệ sống hay thường gặp hiện tượng tôm bị mềm vỏ kéo dài do độ kiềm dưới mức thích hợp đặc biệt đối với vùng nuôi có độ mặn thấp. Độ kiềm thích hợp cho tôm sú khoảng 80 - 140 mg/l và 120 - 150 mg/l đối với tôm thẻ chân trắng. Nếu độ kiềm thấp nên sử dụng sản phẩm khoáng chất có thành phần chính là CaCO3 với liều 20 - 30 kg/1.000 m3.
Quản lý mực nước
Đối với những ao có mực nước thấp, chất lượng nước sẽ biến động lớn sau những cơn mưa hoặc khi trời nắng nóng gay gắt. Vì vậy, cần duy trì mực nước tối thiểu là 1,3 m đối với ao nuôi tôm sú và 1,5 m đối với ao nuôi tôm thẻ. Ngoài ra, biện pháp tăng cường quạt nước trong khi mưa lớn hay khi trời nắng gắt sẽ giúp xáo trộn nước tránh hiện tượng phân tầng trong ao từ đó hạn chế những tác động xấu cho tôm nuôi.
Hạn chế mầm bệnh trong ao
Bằng cách diệt khuẩn nước ao, trong những trường hợp cần thiết như màu sắc tôm thay đổi xấu, tôm đóng rong, đóng nhớt, bị phồng đuôi, đứt đuôi, đứt râu… cần cấy vi sinh lại sau hai ngày để tăng cường vi khuẩn có lợi cho ao. Một số chất diệt khuẩn có thể ảnh hưởng sức khỏe tôm, vì vậy, bà con cần lưu ý chọn loại diệt khuẩn tương đối an toàn và phải kiểm tra sức khỏe tôm trước khi sử dụng.
Quản lý sức khỏe tôm
Thường xuyên quan sát phản ứng, màu sắc, đường ruột, gan tụy và phân tôm thông qua kiểm tra sàng ăn và màu nước ao nuôi; đặc biệt vào những ngày thời tiết diễn biến xấu bà con cần chài tôm định kỳ để kiểm tra sức khỏe tôm và có biện pháp xử lý kịp thời khi phát hiện những dấu hiệu bất thường như tôm búng yếu, phân lỏng, đường ruột đứt khúc, gan tụy mờ nhạt… Bên cạnh đó, cần tăng cường sức đề kháng cho tôm bằng cách tăng cường các chất bổ sung như Vitamin C, khoáng, vi sinh đường ruột (men tiêu hóa), chất bổ gan, chất tăng đề kháng beta-glucan để tăng sức chống chịu cho tôm nuôi với liều lượng cao hơn thông thường.
ThS Nguyễn Ngọc Thiện
Nguồn: Trung tâm Khuyến nông Thái Bình