Từ khi người dân ồ ạt chuyển từ trồng mía sang nuôi tôm ở huyện Cù Lao Dung (Sóc Trăng) thì nhu cầu sử dụng điện cũng tăng lên chóng mặt. Ngoài yếu tố thời gian nuôi tôm thẻ chân trắng ngắn ngày, quay vòng vụ nuôi nhanh, mật độ thả nuôi dày hơn tôm sú, nên nhu cầu sử dụng điện để chạy các hệ thống quạt sục bọt khí, quạt tạo ô-xi… cho tôm càng nhiều hơn.
Do là vùng chuyên canh cây mía, nên điện cung ứng cho các vùng này chỉ là điện hạ thế 1 pha phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày. Với sự dịch chuyển mạnh mẽ từ cây mía sang con tôm, thì việc nâng cấp, đầu tư mới hệ thống lưới điện đang là vấn đề nan giải của Điện lực Sóc Trăng.
Theo tính toán của một hộ nuôi tôm, chi phí đầu tư ban đầu lắp biến áp cho 1ha nuôi tôm thẻ là 130 triệu đồng, cùng 1 máy phát điện dự phòng 40 triệu đồng. Vì thế, những hộ ít đất, thiếu vốn chuyển sang nuôi tôm thì việc tự đầu tư lắp biến áp là không thể. Nhiều hộ cứ đào ao thả nuôi, rồi sử dụng điện sinh hoạt để chạy mô tơ nên điện sinh hoạt ngày càng yếu đi.
Ông Phạm Hồng Văn, Phó Chủ tịch UBND huyện Cù Lao Dung, cho biết: “Trước tình hình mở mới diện tích nuôi tôm như hiện nay thì nhu cầu cung cấp điện cho vùng nuôi tôm là rất lớn. UBND huyện đã kiến nghị với ngành chức năng của tỉnh cùng với huyện tiến hành khảo sát những nơi có diện tích nuôi tập trung để đầu tư nâng cấp một số trạm biến áp phục vụ cho sản xuất năm 2014”.
Về phía ngành điện, ông Huỳnh Minh Hải, Giám đốc Công ty Điện lực Sóc Trăng, cho biết: “Công ty đang phối hợp với UBND huyện Cù Lao Dung khảo sát những khu vực bức xúc theo thứ tự ưu tiên để đầu tư nâng cấp. Muốn làm điều đó phải có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để xác định rõ khu vực bức xúc. Nguồn lực có hạn, trong khi nhu cầu của bà con rất lớn nên chúng tôi không thể kéo điện cho 1, 2 hộ ở xa mà phải cấp cho những vùng theo quy hoạch của Sở NN&PTNT đã phê duyệt”.
Hiện các xã trong huyện Cù Lao Dung chưa thống kê có bao nhiêu hộ sử dụng điện sinh hoạt, bao nhiêu hộ dùng máy phát điện trong nuôi tôm. Sử dụng máy phát thì chi rất phí cao, còn dùng điện sinh hoạt thì không đủ. Thậm chí, một số hộ phải huy động đường điện của người thân chung quanh để chạy máy xục khí cho ao tôm nhà mình. Dù biết nông dân nuôi tôm tự phát, ngoài vùng quy hoạch cần điện sản xuất, nhưng do nguồn vốn chưa thể đáp ứng được nhu cầu thực tế.
Theo kế hoạch, năm 2014 Điện lực Sóc Trăng sẽ đầu tư 1,8 tỷ đồng ưu tiên nâng cấp, cải tạo đường dây trung thế, hạ thế, trạm biến áp phục vụ diện tích nuôi tôm của huyện Cù Lao Dung; đồng thời tăng cường việc tuyên truyền, kiểm tra, xử lý các hình thức sử dụng điện sinh hoạt không an toàn, trái với hợp đồng. Ông Huỳnh Minh Hải, khẳng định: “Việc nuôi tôm tự phát ảnh hưởng đến nguồn điện phục vụ cho sinh hoạt. Chúng tôi khuyến cáo bà con nông dân là ngành điện nghiêm cấm các trường hợp kéo 1 dây ra ngoài ao, hoặc cho dây xuống nước để làm dây nguội.
Năm 2013 trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều trường hợp điện giật chết người, đối với những hộ này chúng tôi sẽ ngưng cung cấp điện. Còn trường hợp bà con sử dụng điện sinh hoạt để chạy máy nuôi tôm là vi phạm hợp đồng mua bán điện với ngành điện lực; sai về giá điện, sai về mục đích sử dụng nên ngành điện sẽ tiến hành lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của Chính phủ, nếu tái diễn sẽ bị ngưng cung cấp điện”.
Theo chủ trương của tỉnh Sóc Trăng, bà con chỉ nên nuôi tôm ở những vùng được quy hoạch, vì có hệ thống hạ tầng và điện đầy đủ. Còn nơi nào chưa có quy hoạch thì không nên nuôi. Vì nuôi tự phát, nhỏ lẻ như vậy ngành điện không thể đầu tư được, nếu đầu tư cũng không mang lại hiệu quả. Một câu hỏi được đặt ra, nếu người dân cứ ồ ạt chuyển đổi từ cây mía sang con tôm thì bao nhiêu điện cho đủ với diện tích nuôi tôm đang tăng lên chóng mặt ở Cù Lao Dung?
Báo Công An Nhân Dân