Đối với nghề nuôi tôm nước lợ, chất lượng con giống là yếu tố quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của vụ nuôi. Tuy nhiên, nguồn giống chất lượng trên thị trường đang trong tình trạng “vàng thau lẫn lộn”, gây khó khăn cho người nuôi.
Chưa chủ động
Theo số liệu thống kê của Chi cục Thủy sản Tiền Giang, từ đầu năm 2016 đến nay, tổng lượng tôm giống thả nuôi hơn 1,01 tỷ con. Hiện nay, mùa mưa đã bắt đầu, thời tiết thuận lợi cho hoạt động thả nuôi tôm vụ mới nên nhiều nông dân đang tích cực tìm nguồn tôm giống thả nuôi. Tuy nhiên, nỗi lo lớn nhất của người nuôi là lượng tôm giống sản xuất tại chỗ còn rất hạn chế, chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu nuôi tôm tại địa phương, trong khi chất lượng con giống trên thị trường khó kiểm soát.
Những năm qua, tôm giống thả nuôi trên địa bàn tỉnh được nhập từ nhiều địa phương như Bình Thuận, Vũng Tàu, Long An, Cà Mau, Bạc Liêu… chất lượng không đồng đều, giá cả cũng rất khác nhau. Ông Nguyễn Thành Trung, nông dân nuôi tôm xã Phước Trung, huyện Gò Công Đông cho biết: “Thông thường giá tôm giống dao động 75 - 120 đồng/con nhưng cũng có những nguồn tôm giống trôi nổi chỉ 30 - 40 đồng/con. Dù vậy, tôm nào cũng được giới thiệu là sạch bệnh, có giấy chứng nhận kiểm dịch của cơ quan thú y hẳn hoi nhưng nhiều ao tôm thả nuôi 15 - 30 ngày đã chết sạch, nông dân lãnh đủ”.
Hiện, thời tiết đang thuận lợi để thả tôm giống - Ảnh: Thành Công
Nguy cơ dịch bệnh tăng cao
Chất lượng tôm giống được xem là yếu tố quyết định thành bại của vụ nuôi. Dù vậy, nhưng hầu hết những hộ nuôi tôm quảng canh cải tiến đều chọn nguồn tôm giá rẻ có khi chỉ 30 đồng/con để giảm bớt chi phí; còn đối với người nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh thì hầu hết bà con có ý thức cao về chất lượng tôm giống nhưng cũng không kiểm tra được chất lượng tôm giống thả nuôi.
Ông Nguyễn Văn Năm, nông dân nuôi tôm ở xã Kiểng Phước, huyện Gò Công Đông cho biết, hầu hết nông dân nuôi tôm thâm canh đều hiểu rằng chất lượng giống là rất quan trọng trong nuôi tôm. Tuy nhiên, chỉ có một số hộ nuôi tôm quy mô lớn mới có điều kiện hùn lại bắt xe ra tận các cơ sở sản xuất tôm giống ở Khánh Hòa, Bình Thuận… chọn lô giống rồi cử người ở lại canh, những người còn lại đem mẫu lô giống đó đi kiểm dịch; đến khi kết quả kiểm tra đạt mới bắt lô giống đó chở về tới ao nuôi nên hoàn toàn kiểm soát được chất lượng.
Đối với các hộ nuôi nhỏ lẻ, họ chỉ biết mua tôm giống thông qua các cơ sở thuần dưỡng ở địa phương hay đặt hàng những người tự xưng là nhân viên của các công ty tôm giống có uy tín trên thị trường theo kiểu “hên xui” vì không thể kiểm soát được chất lượng, không được cung cấp giấy chứng nhận kiểm dịch giống dù giá mua không hề rẻ.
Đánh giá về sự chênh lệch giá cả giữa tôm giống của các cơ sở sản xuất, kinh doanh có uy tín với các nguồn tôm giống trôi nổi, hầu hết người nuôi tôm đều có chung quan điểm “tiền nào của nấy”; bởi họ lập luận rằng, tôm giống giá cao còn hy vọng chất lượng tốt, giá thấp thì chắc chắn chất lượng không cao. Đối với những hộ nuôi tôm quảng canh cải tiến thì không thể phân biệt được tôm giống đó là chất lượng hay không nên họ thường chỉ mua tôm rẻ vì hy vọng càng số lượng tôm giống càng nhiều thì tỷ lệ sống sót càng lớn.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, đây là suy nghĩ hết sức sai lầm của người nuôi tôm quảng canh cải tiến. Tôm giống được khẳng định là tốt chỉ khi người nuôi biết rõ nguồn gốc tôm bố mẹ, điều kiện trại sản xuất, nguồn gốc giống, nhất là phải có kết quả âm tính đối với những bệnh nguy hiểm khi trực tiếp đem mẫu đi kiểm dịch bằng phương pháp PCR tại cơ quan thú y. Bên cạnh đó, một số cơ sở sản xuất giống, thương lái đã lợi dụng tâm lý “tiền nào của nấy” của người nuôi tôm mà “đánh lận con đen” bằng cách bán với giá cao, hay trộn tôm giống trôi nổi với tôm giống có chất lượng, có bao bì nhãn hiệu uy tín với để tăng doanh thu. Đối với một số bà con ham giống rẻ để có số lượng tôm giống nhiều thì lại càng nguy hiểm hơn, bởi phần lớn bệnh nguy hiểm trên tôm nuôi là do virus gây ra, có độ cảm nhiễm cao nên chỉ cần một con tôm bệnh thì cả ao tôm cũng chết theo.
Theo Thủy sản Việt Nam