Tại hội nghị tham tán Thương mại diễn ra ở TP.HCM ngày 25-12, ông Đào Trần Nhân, tham tán Công sứ Hoa Kỳ cho biết 11 tháng đầu năm 2013 VN đang xuất siêu qua thị trường Hoa Kỳ hơn 20 tỷ USD với các mặt hàng chủ yếu là giày dép, thủy hải sản, quần áo.
Theo đó, 11 đầu năm 2013 kim ngạch xuất khẩu VN sang Hoa Kỳ đạt 23,2 tỉ USD tăng trưởng 22,5% so với cùng kỳ 2012, trong khi nhập khẩu từ nước này chỉ khoảng 5 tỉ USD, tăng 5,7%.
Ước tính, tổng kim ngạch xuất khẩu cả năm sẽ lần đầu tiên vượt mức 25 tỉ USD, đưa xuất siêu của VN qua thị trường Hoa Kỳ xấp xỉ 21-22 tỷ USD, bù đắp được phần nào nhập siêu lớn từ thị trường Trung Quốc. Với giá trị kim ngạch xuất khẩu đạt được, xuất khẩu sang Mỹ chiếm gần 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu của VN.
Ông Đào Trần Nhân cho biết ngoài các mặt hàng quen thuộc như dệt may, giày dép, đồ gỗ, và thủy sản, năm 2013 chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ của mặt hàng thủy sản nhờ thành công lớn từ hai vụ kiện chống phá bán giá và chống trợ cấp đối với mặt hàng tôm, đưa thuế nhập khẩu vào Hoa Kỳ về 0%.
Theo báo cáo của Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản VN (VASEP), chỉ riêng 10 tháng 2013, xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ đạt 1,24 tỉ USD, tăng 22,26% đưa Hoa Kỳ thành thị trường nhập khẩu lớn nhất về thủy sản của VN.
Tuy nhiên, vị tham tán Hoa Kỳ cũng đưa ra cảnh báo xuất khẩu sang thị trường này sẽ gặp nhiều khó khăn thời gian tới.
Đối với Dự Luật nông trại 2012 nổi lên chương trình giám sát cá da trơn của Hoa Kỳ, tại thời điểm này giữa Thượng viện và hạ Viện Hoa Kỳ đang có phiên họp chung để thống nhất đưa chương trình Giám sát cá da trơn trong đó có cá tra và cá basa VN từ Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) sang cho Bộ Nông nghiệp quản lý.
Nếu chương trình này được chuyển sang Bộ Nông nghiệp quản lý, bộ này sẽ áp dụng tiêu chuẩn tương đồng, có nghĩa là các doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường Mỹ phải đáp ứng tiêu chuẩn ngang đồng với doanh nghiệp Mỹ từ quy trình từ sản xuất, xuất khẩu, đóng gói…
Theo tính toán của phía VN, VN phải mất từ 5-7 năm để đạt tiêu chuẩn này và trong thời gian này không thể xuất khẩu được dù chỉ 1 kg cá da trơn vào Hoa Kỳ. Hiện VN kiên quyết đấu tranh.
Ngoài ra, hàng năm Hoa Kỳ còn có chương trình rà soát hành chính đối với cá tra và cá basa. Trước đây, Hoa Kỳ thường lấy Banglades để so sánh giá với VN để chống bán phá giá nhưng hiện Hoa Kỳ lại đang muốn chuyển sang lấy Indonesia để so sánh giá.
Thương vụ đang phối hợp với các luật sư tư vấn và doanh nghiệp xuất khẩu để tác động, đấu tranh nhưng khả năng khó vì số liệu thống kê của Indonesia đầy đủ hơn Banglades, Indonesia cũng là nước xuất khẩu cá basa lớn nên mang tính đại diện cao hơn.
Theo ông Trương Đình Hòe, tổng thư ký VASEPtrong ba thị trường xuất khẩu chính của doanh nghiệp thủy hải sản VN, đạt trên 1 tỷ USD thì Hoa Kỳ là thị trường quan trọng hàng đầu, dự kiến kim ngạch xuất khẩu đạt 1,74 tỷ USD, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Vấn đề lớn ở thị trường Hoa Kỳ là các vụ kiện bán phá giá, các vấn đề liên quan đến thương mại. Vì vậy, sự hỗ trợ của các tham tán thương mại ở nước này là rất quan trọng.
Báo Tuổi trẻ