Tám tháng đầu năm 2013, giá trị XK thủy sản của Việt Nam đạt 4,16 tỷ USD, tăng 4,3% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó XK tôm đạt trên 1,7 tỷ USD, tăng gần 22% và chiếm tới 41,5% tổng giá trị XK thủy sản cả nước.
Riêng tháng 8/2013, XK các sản phẩm chính khác đều giảm trong khi XK tôm tăng 65,5% so với tháng 8/2012 và XK tôm sang 10 thị trường chính đều tăng trưởng mạnh: Mỹ tăng 145,9%, Nhật Bản tăng 23%, EU tăng 54,5%, Hàn Quốc tăng 96,2%.
Mỹ vượt qua Nhật Bản để dẫn đầu về NK tôm Việt Nam
Với mức tăng mạnh XK tôm sang Mỹ tháng 8/2013, Mỹ đã vượt qua Nhật Bản để trở thành thị trường lớn nhất tiêu thụ tôm của Việt Nam.
XK tôm sang Mỹ bắt đầu phục hồi từ quý II/2013 sau khi giảm 18,6% năm 2012 và giảm 6,3% trong quý I. Tám tháng đầu năm 2013, XK tôm sang Mỹ đạt trên 445,6 triệu USD, tăng 52,4% so với cùng kỳ năm 2012.
Mặc dù phải đối mặt với rào cản mới từ thị trường này như mức thuế chống trợ cấp 4,52% do Bộ Thương mại Mỹ mới công bố, tôm Việt Nam XK sang Mỹ cũng gặp một số thuận lợi, đó là nguồn cung từ Thái Lan giảm mạnh và giá tôm tăng cao.
Thống kê NK tôm vào Mỹ 7 tháng đầu năm 2013 cho thấy, NK tôm từ Thái Lan, chiếm ¼ tổng NK tôm vào Mỹ, giảm 36,4% so với năm 2012. Giá tôm trên thị trường Mỹ liên tục tăng từ đầu năm đến nay: giá tôm sú tháng 9/2013 tăng thêm trung bình 3,56 USD/kg, giá tôm chân trắng tăng thêm 4,24 USD/kg so với tháng 1/2013.
Ngày 10/9/2013, DOC đã công bố kết quả cuối cùng mức thuế chống bán phá giá 0% đối với 33 công ty XK tôm Việt Nam giai đoạn từ 1/2/2011 đến 31/1/2012 (POR7) đã tạo thêm niềm tin cho các DN nỗ lực duy trì XK tôm sang thị trường này.
EU giành lại vị trí thứ ba từ Trung Quốc
Nhu cầu tôm từ nước láng giềng Trung Quốc tăng mạnh do sản lượng tôm bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh khiến Trung Quốc đã từng vươn lên vị trí thứ ba sau Mỹ và Nhật Bản về NK tôm Việt Nam.
Suy thoái kinh tế tại EU đã kéo nhu cầu NK và tiêu thụ tôm tại EU xuống thấp. Tuy nhiên, khu vực này được cho là đã thoát khỏi tình trạng suy thoái kinh tế nghiêm trọng và nhu cầu về tôm đang được cải thiện, nhất là với tôm cỡ lớn, trong khi nguồn cung từ Argentina và Thái Lan giảm đã tạo cơ hội cho tôm Việt Nam. Tháng 8/2013, XK tôm sang EU tăng 54,5%. Nguồn cung giảm trong khi nhu cầu gia tăng khiến giá tôm tại EU tăng, đặc biệt là giá tôm chân trắng. Tôm chân trắng nguyên con cỡ 40/50 trên thị trường EU đã tăng từ 7,40 USD/kg trong tháng 1 lên 10,10 USD/kg vào tháng 9.
Canada – thị trường tiềm năng
Đứng thứ 7 về NK tôm Việt Nam nhưng Canada lại là thị trường có sức tiêu thụ tốt. XK tôm sang Canada 8 tháng đầu năm tăng 42,3%, đạt trên 63,6 triệu USD và từ tháng 4 đến nay luôn tăng trưởng khả quan, trong đó tháng 4 tăng tới 130%, các tháng còn lại tăng từ 22 – 92%.
XK tôm đang tăng trưởng mạnh nhờ giá và nhu cầu tăng trên thị trường thế giới. Tuy nhiên, nhiều DN hiện không đủ nguyên liệu để chế biến do phải cạnh tranh gay gắt với các thương lái trong việc thu mua tôm nguyên liệu. Tại nhiều vùng nuôi tôm chính ở ĐBSCL như Bạc Liêu, Cà Mau, nhiều thương lái đang đẩy mạnh gom tôm các cỡ với giá cao để xuất sang Trung Quốc khiến các DN chế biến tôm “lao đao” vì không đủ tôm nguyên liệu đáp ứng các đơn hàng XK đã ký.
Nếu vấn nạn này sớm được các cơ quan chức năng giải quyết, nguồn cung nguyên liệu cho các nhà máy chế biến sẽ ổn định hơn và XK tôm sẽ tiếp tục tăng trưởng khả quan trong những tháng cuối năm.
Theo VASEP